مایند مپ یا نقشه ذهنی چیست؟
مایند مپ یا نقشه ذهنی چیست ؟
تاریخچه مایند مپ
آیا تا به حال در رابطه با مایند مپ یا نقشه ذهنی شنیده اید ؟
مایند مپ یکی از اصولی ترین روش ها برای یادگیریست. این روش توسط آقای تونی بوزان، حدود سی سال پیش در کشور آمریکا ارائه شده است و مدتهاست یکی از محبوب ترین تکنیک های یادگیری در جهان است.
در این روش تلاش شده با استفاده از مطالعاتی که بر روی ذهن بشر صورت گرفته است، با استفاده از طرح های گرافیکی و تصاویر کارایی مغز را بالاتر برده تا بتوانیم بسیار آسان تر مطالب را در حافظه مان جای دهیم.
چرا باید از روش مایند مپ استفاده کرد
امروزه برای دسترسی به مطالب عموما اکثر انسان ها دچار کمبود وقت هستند. تا به حال چندبار از دوستان و یا اطرافیانتان شنیده اید که :
ای بابا مگه ما وقت این کارها رو هم داریم
این روش دقیقا راه حلی است برای افرادی که همیشه زمان کم می آورند . دیگر زمان استفاده از تکنیک های قدیم برای مطالعه و یادگیری گذشته است. جدا برایتان عجیب نیست ؟
خیلی از چیزها نسبت به مثلا ۵۰ سال پیش تغییر کرده است مگرنه ؟ ولی آیا روش مطالعه ما با روش هایی که پدرو مادرانمان استفاده کرده اند تفاوتی داشته است ؟ بدون شک خیر هنوز هم خیلی از ما به همان شیوه مطالعه میکنیم.
از نظر من با پیشرفت زمان ما نیز می بایست از جدید ترین روش ها برای مطالعه مان استفاده کنیم تا بتوانیم از فرصتی که پیش رو داریم به بهترین شکل ممکن بهره ببریم .
روش مایند مپ چه کمکی به ما میکند ؟
این روشی است که شما با استفاده از آن با زبان حافظه تان آشنا خواهید شد و یاد خواهید گرفت از این به بعد چگونه هر کتابی چه درسی و چه غیر درسی را مطالعه کنید تا بهتر در ذهنتان باقی بماند . خب به نظرم دیگه وقتش رسیده به طور دقیق با این شیوه آَشنا شیم با من همراه شید 🙂
چطور یک مایند مپ بکشیم
رسم یک مایند مپ به شیوه صحیح از ۷ مرحله تشکیل شده که به شرح ذیل است :
-
ایده اصلی و عنوان فصل خود را در مرکز صفحه بنویسید.
-
برای ایده اصلی خود در وسط صفحه از عکس یا تصاویر استفاده کنید.
-
تا میتوانید از رنگها استفاده کنید.
-
شاخه شاخه رسم کنید.
-
از خطوط مستقیم استفاده نکنید.
-
فقط از یک کلمه کلیدی برای هر شاخه استفاده کنید.
-
در طراحی خود تا میتوانید از تصاویر استفاده کنید ارزش یک تصویر هزار برابر یک کلمه است.
از نظر من بهترین راه حل برای یادگیری این روش به صورت کامل استفاده از یک نمونه است .
در زیر تصویری از مایند مپی که دوست عزیزم استاد مصطفی خزایی نژاد طراحی کرده اند میتوانید مشاهده کنید . این تصویری از یکی از فصول مهم کتاب استاد ژان بقوسیان به نام افزایش عملکرد است که کل فصل دوم این کتاب به صورت زیر با مایند مپ طراحی شده است.
خب از نظر شما با توجه به قوانینی که در بالا در رابطه با مایند مپ در ۷ مرحله توضیح داده شد اشکالات این مایند مپ چیست ؟
بدون شک این یکی از بهترین نمونه ها از مایند مپ است . فقط ما با تغییر و اضافه کردن چند نکته ساده در هر قسمت تاثیر گذاری این مایند مپ را در ذهن چند برابر میکنیم .
مرحله اول رسم مایند مپ
در مرحله اول گفته شد عنوان مایند مپ می بایست در وسط صفحه قرار داده بشه که دقیقا در این مایند مپ رعایت شده است . اینکه مبدع این روش اصرار دارد که باید دروسط صفحه عنوان اصلی را بنویسید به این دلیل است که:
شروع در وسط صفحه باعث میشود مغز ما آزادانه تر عمل کند و به هرشاخه با روانی بیشتری توجه کند.
مرحله دوم رسم مایند مپ
در مرحله دوم اشاره شده که می بایست ایده اصلی با تصاویر مرتبطی همراه باشد چراکه تاثیر پذیری تصاویر در حافظه بسیار بیشتر از کلمات است. پس حالا ما با هم این نقص را رفع می کنیم : ببینید…
دقت کنید در انتخاب تصاویر خلاقیت داشته باشید هرچه این تصاویر به موضوع مرتبط تر باشند ذهن شما کار ساده تری برای یاد آوری خواهد داشت.
مرحله سوم رسم مایند مپ
این مرحله در رابطه با استفاده از رنگهاست، که در این نمونه به صورت کاملا صحیح رعایت شده است شما باید بدانید که استفاده از رنگها میتواند کارایی مغز شما را تا ۵ برابر افزایش دهد ! چطور ممکن است ؟
مغز انسان از ۲ نیم کره تشکیل شده است که هر نیم کره وظیفه ای دارد که میتوانید در تصویر زیر ببنید :
همانطور که در تصویر فوق دیدید رنگها به نیم کره راست و متون به نیم کره چپ مرتبط می شوند و حالا وقتی این دو با هم ترکیب شوند :
۵ =۱+۱
پس به همین دلیل شما می بایست هر شاخه در مایند مپ را به یک رنگ رسم کنید . جالب است بدانید که اگر زمانی لغت مورد نظر یادتان نیاید ممکن است به خاطر رنگ شاخه، ذهن شما به شدت نزدیک به آن لغت شود .
اطلاعات بیشتر در رابطه با مغز و شناخت نیم کره ها را می توانید از طریق کتاب من که در زمینه مطالعه و یادگیری است دنبال کنید :
با کلیک بر روی پنجره زیر می توانید به سادگی آن را تهیه فرمایید :
https://vojkaniway.com/product/%da%a9%d8%aa%d8%a7%d8%a8-%d8%a8%db%8c-%d8%b3%d9%88%d8%a7%d8%af%db%8c-%d8%a7%d9%84%da%a9%d8%aa%d8%b1%d9%88%d9%86%db%8c%da%a9/
مرحله چهارم رسم مایند مپ
در این مرحله اشاره شده است که باید به صورت شاخه شاخه هربخش را رسم کنید که اگر با دقت به نمونه بالا توجه کنید به صورت کامل رعایت شده است .
مرحله پنجم رسم مایند مپ
در این مرحله به این موضوع اشاره شده است که نباید شاخه هایی را که استفاده می کنید به صورت خط مستقیم رسم کنید . زیراکه خطوط مستقیم باعث خستگی ذهن خواهند شد در بعضی از قسمت ها سعی کنید که حتی از خطوط مارپیچ یا فرعی هم استفاده کنید تا آن یک دستی که موجب خستگی ذهن میشود، صورت نگیرد. یک نمونه از این امر در نمونه بالا رعایت شده بود که در تصویر زیر برایتان قرار دادم .
منظور من به این شاخه ایست که با فلش مشخص کردم ! همین مورد ساده باعث ماندگاری بیشتر در ذهنتان خواهد شد.
مرحله ششم رسم مایند مپ
در این مرحله شما باید دقت داشته باشید که خیلی بهتر است سرفصل های هر بخشتان تنها از یک کلمه کلیدی تشکیل شده باشد . دقت کنید شما دارید یک نقشه برای ذهنتان ترسیم میکنید اصلا نیازی به جمله بندی صحیح ندارید .
همچنین باید بدانید که میتوانید از کلمات مضحک و حتی نا مربوط هم در کشیدن مایند مپ استفاده کنید که جنبه طنز نیز داشته باشد. حال اگر بخواهید این ۶ سرفصل موجود در این نمونه را تبدیل کنید چه طور خواهد شد ؟ من اگر بخواهم این کار را انجام دهم به صورت زیر خواهد بود :
- به طور مثال من به جای ۳ دشمن بزرگ عملکرد تنها می نویسم : دشمنام … همین
شما هر بخش را چطور تغییر میدهید ؟ به نظره من بهترین تمرین این است که شما هم همین الان این تغییر را انجام دهید .
مرحله هفتم رسم مایند مپ
تا میتوانید در هر بخش از تصاویر استفاده کنید . نمونه ای که مشاهده کردید تقریبا اکثر موارد و قوانین مایند مپ در آن رعایت شده بود اما مورد نهایی که استفاده از تصاویر بود در آن رعایت نشده بود . همانطور که گفتم تصاویر به نیم کره راست مغزتان مربوط می شود و با استفاده از آنها به شدت ماندگاری مطالب را در ذهنتان افزایش خواهید داد . این را بدانید :
ارزش یک تصویر در ذهن هزار برابر بالاتر از یک کلمه است
حالا برای اینکه این روش را به طور کامل یاد بگیرید من تعدادی تصویر به مایند مپ ارائه شده اضافه کردم که میتوانید در تصویر زیر ببینید.
آیا به نرم افزار مایند مپ نیاز داریم ؟
سوالی که خیلی از شاگردانم در دوره ها از من چه در مقطع دکترا و چه در مقاطع تحصیلی پایین تر می پرسند این است که آیا ما به نرم افزار مایند مپ نیاز داریم و حتما باید با نرم افزار این کار را انجام دهید ؟
پاسخ من به سوال آنها خیر است .
نمونه ای که در تصویر فوق دیدید با استفاده از نرم افزار مایند مپی که سایت خود آقای تونی بوزان طراحی کرده اند رسم شده است ولی به دلیل اینکه دسترسی به این نرم افزار سخت است و عموما بنده و دیگر اساتید نیز با پرداخت هزینه بالا نسخه اورجینال آن را تهیه کرده ایم من این نرم افزار را توصیه نمیکنم . و از شما میخواهم تا این روش را به سادگی به وسیله چند رنگ خودکار بر روی کاغذ معمولی انجام دهید . گاها تاثیر گذاری روش دستی از روش نرم افزاری هم بالاتر خواهد بود .
رونمایی از جدیدترین محصولات سایت در ارتباط با این مقاله
محصول فوق العاده کاربردی و آموزش ویدیویی کامل آموزش کار به ۳ نرم افزار نقشه ذهنی xmind. mindmapper , imindmap در این محصول آموزشی گام به گام به ضورت ویدیویی این نرم افزارها آموزش داده شده اند.
کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با محصول آموزش نرم افزارهای نقشه ذهنی
جدیدترن محصول تقویت قوای حافظه و تمرکز، کپسول صوتی تقویت حافظه شامل آموزش هایی است که از طریق آن به سرعت حتی در شبهای امتحان نیز میتوان قوای حافظه را تقویت نمود
کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با محصول کپسول صوتی حافظه
آیا مایند مپ برای مباحث درسی هم کاربرد دارد ؟ در مطالعه دروسمان چطور استفاده کنیم ؟
جالب است بدانید اگر به سایت های مرجع خارجی هم رجوع کنید، سوال اکثر افراد جهان هم همین سوال است و پاسخ این است .
مایند مپ روشی برای یاد آوری و مرور است و جای جزوات درسی شما را نخواهد گرفت .
شما می بایست پس از مطالعه دروستان را به این روش خلاصه برداری کرده و در زمان های مرور از روی همین مایند مپ مرور کنید و هرجای مایند مپ که خاطرتان نیامد می توانید به جزواتتان رجوع کنید و دوباره همان مبحث را بخوانید . به همین سادگی 🙂
پیشنهاد میکنم در مباحث درسی روش صحیح مطالعه را یاد بگیرید و بعد ازآن از مایند مپ استفاده کنید . از طریق مقاله زیر میتوانید به سادگی و رایگان این روش را یاد بگیرید.در این مقاله بهترین زمان ها برای مرور مایند مپ برایتان ارائه شده است .
روی پنجره زیر کلیک کنید
میخواهید بدانید درست مایند مپ رسم کرده اید یا خیر ؟
یکی از بیشترین مشکلات عزیزان من این است که نمیدانند مایند مپی که رسم کرده اند صحیح است یا خیر.
به همین جهت بنده بستر ارتباطی زیر را برایتان فراهم کردم که :
میتوانید با ارسال مایند مپ هایتان به تلگرام شماره زیر پاسخ بنده را در رابطه با درستی یا نادرستی مایند مپتان دریافت کنید
۰۹۱۰۰۳۹۹۶۴۴
شک نکنید که با تمام وجود برای پاسخگویی به شما عزیزان حاضر خواهم بود .
امیدوارم مطالب فوق برایتان کاربردی و مفید بوده باشه 🙂
باشوق زندگی کنید – حمید وجکانی مدرس مهارت های مطالعه و تکنیک های یادگیری ، تندخوانی
40 دیدگاه
به گفتگوی ما بپیوندید و دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید.
سلام استاد خدا قوت میگم به شما و مقاله بی نظیری که ارائه کردید
مرسی 🙂 خوشحالم از نظر لطفتون
استاد وجکانی عزیز
از این که روش کار کردن با مایند مپ را توضیح دادید بسیار سپاسگزارم
و آموزش مایند مپ در به یاد آوردن مطالب بسیار موثر می باشد
با آرزوی موفقیت بیشتر برای شما
سپاس از شما
تشکر از شما که مقالهی جامع و کاربردی را قرار داده اید.
جای این چنین مقالات در سایتهای فارسی خالی است!
با سلام و درود به شما استاد عزیز و فرهیخته
بینهایت از تلاشها و زحمات صادقانه شما در جهت انتشار آگاهی قدردانی میکنم. بدلیل اینکه من خودم دانشجوی دوره استادی ۳ هستم افتخار آشنایی با شما در جلسات اول و دوم داشتم و از نزدیک هم از آموزه های شما بهره ها بردم و این مقاله تکمیلی حضرتعالی کمک شایانی در جهت ادامه مسیر به من میکند.
در پایان جهت جبران این لطف و محبت شما فقط میتونم براتون دعا کنم و از خداوند بزرگ، روز و روزگاری پر از شادکامی و تندرستی و بهروزی دارم. به امید دیدار
ممنون از لطف شما
استاد وجکانی عزیز, ممنونم از زحماتتون
لطف دارید
با سلام انتهای مقاله که ذکر کردید نرم افزار مایند ماپ هست متاسفانه ندیدیم لطفا راهنمایی کنید نرم افزار را چگونه و از کجا دانلود و استفاده کنیم ممنون
سلام دو نرم افزار بهتون اعلام میکنم که جز برترین ها هستند.
۱ . نرم افزار imindmap
۲٫ نرم افزار Xmind
با یک سرچ ساده در گوگل میتوانید آنها را یافت و نصب کنید 🙂
سپاس از استاد وجكاني براي اين آموزش هاي خوب
سلام.ممنون بابت مطالب مفیدتون.واقعا استفاده کردم.
فقط یه سوال؟ شما فرمودید از کجا بفهمیم مایند مپی که رسم کردیم درسته یا نه؟ خوب اگه من با همون مایند مپی که اشتباه رسم کردم بتونم درس رو به یاد بیارم چه اشکال داره. منظورم آینه چه لزومی داره که حتما از روش اقای بوزان پیروی کنم؟یعنی نمیشه خودم آنطور که بهتر یاد میگیرم تغییرش بدم؟
سلام و وقت بخیر خدمت شما ، توضیح دادم که میتونید مایندمپتون رو ارسال کنیدبه شماره تلگرامی ۰۹۱۰۰۳۹۹۶۴۴ تا بررسی کنم و خدمتتون اعلام کنم. ضمنا اون چیزی که فرمودید هم کاملا درسته اصلا و ابدا هیچ اجباری وجود نداره که شما قوانین بوزان رو رعایت کنید وقتی بدون اونها هم خوب به یاد میارید ، این قوانین تنها برای تسهیل در یاد آوری بهتر قرار داده شده اند همین . پیشنهاد من هم اینه که هرطور راحتیتد مایندمپتون رو رسم کنید. موفق باشید
با سلام سپاسگزارم از مطالب جذاب و خوب شما ولی من می خواهم در جلسات کارگاهی خودم از نرم افزار مایندمپ استفاده کنم لذا تقاضا دارم اگر امکان دارد روش کار با نرم افزارهای مایند مپ را آموزش داده و این نرم افزارها که در گوگل قابل دانلود هست را در سایتتان بگذارید و روش کار با آنها را مثل۱ . نرم افزار imindmap ….. ۲٫ نرم افزار Xmind آموزش دهید ممنونم
با سلام و تشکر از شما…
جالب بود.
بسیار عالی و کاربردی بود . متشکرم
سپاس از لطف شما
خیلی جالب و خوندنی بود. مرسی
ممنون از شما
اشکال تایپی : گروسنگی (گرسنگی)
در تند خوانی نباید از دقت و تمرکز چشم پوشی کرد
عالی بود. اما فراموش نکنید که تبلیغات برای نوشیدن روزانه ۱۰ لیوان آب کاملاً غلط است و باعث بیماری میشود. هر وقت تشنخ شدی بلافاصله آب بنوش و بدان که نیاز بدن به آب در شرایط مختلف فرق میکند. آب خوردن زیاد عوارض دارد
سلام اره ، اینو نمیدونم کی گفته ۸ الی ۱۰ لیوان در روز . من مریض شدم رفتم دکتر گفت مایعات کم میخوری ۔ گفت باید از روی رنگ ادرار تشخیص داد
سلام خیلی خوب و مفید و جالب بود
سلام متشکر
سلام خسته نباشید ، ببخشید من درس زیست شانسی
رو از روی دی وی دی میبنم و وقتی یادداشت میکنم نکات جلسه رو راحت تو ذهنم میمونه اما وقت زیادی رو صرف نوشتن نکات میکنم و کند پیش میرم ب نظر شما اگه این روش آموزش مایند مپ رو بخرم و استفاده کنم میتونم تموم نکات مهم ک میترسم یادم بره تو ذهنم بمونه و سریعتر پیش برم ؟ لطف میکنید سریعتر جواب بدید چون در این زمینه ب مشکل برخوردم.
سلام و دردود خدمت شما
مقاله خیلی مفید و ارزشمندی بود .
متشکر و سپاسگزارم
سلام
تشکر از توجه و نظر لطف شما
عااااااااااااااااقبتووووووووووووون
بخییییییییییییییییییییر
استاااااااااااد بزرگواااااااار
سپاس از لطف فراوان شما دوست عزیز
ممنون ازتون
با سلام اقای وجکانی، من دانش آموز هستم و متاسفانه منابع مناسبی برای پژوهش خوارزمی که راجع به نقشه ذهنی هست نیافتم. سایت یا منبع خاصی هست که قابل اعتماد باشه و قبول داشته باشین؟
سلام کتاب نقشه ذهنی دامیز رو تهیه کنید.
سلام، ممنون از مقاله ارزشمندتون
روش رسم مایند مپ را بسیار عالی و کامل توضیح دادید
سلام استاد سپاسگزارم از روشی که اعلام کردید ونحوه ی رسم آن
سلام و وقت بخیر
متشکرم
لینکدین ندارید؟
hamid vojkani در لینکدین دنبال کنید